Anthropological Theatre in the Theory and Practice of Jerzy Grotowski
Abstract
Theoretical and practical works of Polish director Jerzy Grotowski, created in the second half of the 20th century, continue to produce a great impact on modern theatre worldwide. Grotowski’s experiments formed the basis for a popular trend — anthropological theatre. For the first time ever, the article considers the five periods of Grotowski’s creative legacy from the perspective of the uprise and development of a complex methodology of exploration of human nature in the framework of theatrical and ritual traditions. Drawing on the theoretical underpinning of cultural (social) and structural anthropology, on works by Jung, Eliade, Levi-Strauss, Kosinski, the author of the article addresses complicated connections of Grotowski’s practical works and terms, that he introduces at different stages, follows the use of the Polish reformist’s ideas in modern anthropological theatre. The terms, suggested by Grotowski in the context of development of anthropological theatre, are becoming an important tool for modern art criticism.
About the Author
P. M. Stepanova
St. Petersburg State University of Film and Television
Russian Federation
Russian Federation
Cand. Sci. (Arts), Ass. Prof.
13, Pravda Str., St. Petersburg, 191119
References
1. Grotowski J. Teatr Źrόdeł // Grotowski J. Teksty zebrane. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2012. S. 748-767.
2. Osiński Z. Polskie kontakty teatralne z orientem w XX wieku. Część druga: Studia. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2008. 317 s.
3. Kosinskij D. Pol’skij teatr. Istoriyi / per. s pol’sk. N. Nikol’skaya, M. YAsinskaya; nauch. red. N. Yаkubova. M.: Novoe literaturnoe obozrenie, 2018. 456 s.
4. Shestakova A. V. Fenomen «teatral’noj antropologii» v evropejskoj kul’ture vtoroj poloviny HKH veka / dis. … kand. filos. nauk. M. 2008. 186 s.
5. Stepanova P. M. Antropologicheskie koncepcii v teatre i kino: metodologiya sozdaniya i issledovaniya. SPb.: SPbGIKiT, 2020. 170 s.
6. Stepanova P. Teatr bez kulis: teatral’nye opyty Ezhi Grotovskogo. SPb.: Giperion, 2008. 176 s.
7. Grotovskij E. K bednomu teatru / per. s angl. L. I. Mel‘nikova. M.: Artist. Rezhisser. Teatr, 2009. 304 s.
8. Shekhner R. Teoriya performansa / per. s angl. A. Aslanyan. M.: V-A-C Press, 2020. 488 c.
9. Vasil’ev A. Hronika 14-go chisla // Iskusstvo kino. 1999. № 6. S. 130–147.
10. 1Grotovskij E. Ot Bednogo Teatra k Iskusstvu-provodniku: sb. st. / per. s pol., vstup. st. i primech. N. Z. Bashindzhagyan. M.: Artist. Rezhisser. Teatr, 2003. 351 s.
11. Barba E. Savareze N. Slovar’ teatral’noj antropologii. Tajnoe iskusstvo ispolnitelya / per. I. Vasyuchenko, M. Daksburi-Aleksandrovskaya, G. Zinger, E. Kuzina. M.: Artist. Rezhisser. Teatr, 2010. 320 s.
12. Barba E. Bumazhnoe kanoe: Traktat o Teatral‘noj Antropologii / per. M. B. Aleksandrovskaya. SPb.: Izd-vo SPbGATI, 2008. 304 s.
13. Odin Teatret 2000 / ed. by J. Andreasen, A. Kuhlmann. Aarhus: Aarhus University Press, 2000. 245 p.
14. Grotowski a estetyka teatralna [rozmowiala René Guady i Michel Bataillon] // Grotowski J. Teksty zebrane. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2012. S. 299–305.
15. Levi-Stros K. Strukturnaya antropologiya / per. s fr. Vyach. Vs. Ivanov. M.: Akademicheskij Proekt, 2008. 555 s.
16. Vul’f K. Antropologiya: Istoriya, kul’tura, filosofiya / per. s nem. G. Hajdarova. SPb.: Izd-vo SPb. un-ta, 2008. 280 s.
17. Gennep A. van Obryady perekhoda. Sistematicheskoe izuchenie obryadov / per. s franc YU. V. Ivanova. M.: Izdatel’skaya firma «Vostochnaya literatura» RAN, 1999. 198 s.
18. Ostrovskij A. B. Paradigma mifologicheskogo myshleniya: Ocherk vklada K. Levi Strosa. SPb.: Izdatel’stvo «Kronos», 2004. 182 s.
19. Mauss M. Body techniques // Mauss M. Sociology and psychology: assay. London: Routledge and Kegan Paul, 1979. P. 97–123.
20. Slowiak J., Cuesta J. Jerzy Grotowski / przekl. K. Dylewska; red. L. Kolankiewicz. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytety Warszawskiego, 2010. 207 s.
21. Kornaś T. Włodzimierz Staniewski i Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice. Krakόw: Wydawnictwo Homini, 2004. 354 s.
22. Kornaś T. Schola Teatru Węgajty: Dramat Liturgiczny. Krakόw: Wydawnictwo Homini, 2012. 534 s.
23. To, co w nas ciemne, ulega prześwietleniu. Pierwsza piętnaście lat Teatru Chorea / red. I kor. M. Wόjcik. Łόdź: Stowarzyszenie Teatralne Chorea & Authors, 2019. 223 s.
24. Religiya, ritual, teatr / pod red. B. Holma, B. F. Nilsena, K. Vedel’; per. s angl. Har’kov: Gumanitarnyj Centr, 2018. 256 s.
25. Leman H.-T. Postdramaticheskij teatr / per. s nem., vst. i komment. N. Isaeva. M.: ABCdesign, 2013. 312 s.
26. Fisher-Lihte E. Estetika performativnosti / per. s nem. N. Kandinskaya, obshch. red. D. V. Trubochkin. M.: Play&Play, Kanon+, 2015. 276 s.
27. Biologicheskaya liniya v teatre i rituale (lekcii E. Grotovskogo na seminare v Kollezh de Frans 1997 – 1998 gg.) // Aleksandrovskaya M. B. Professional’naya podgotovka akterov v prostranstve Evrazijskogo teatra HKHI veka. SPb.: CHistyj list, 2011. C. 304–321.
28. Richards T. The Edge-Point of Performance. Pontedera: Stampato da Bandecchi & Vivaldi, 1997. 107 p.
29. Allen-Paisant J. Body and Gesture in Derek Walcott’s Theatre // New Theatre Quarterly. 2021. № 145. P. 42–57.
30. Maksimov V. I. Teatr XX – XXI vekov. Teoriya. Rezhissura. Kritika. SPb.: CHistyj list, 2019. 280 s.
31. Maksimov V. I. Antropologicheskij teatr // Maksimov V. I. Iz istorii teorii teatra i nauki o teatre. SPb.: CHistyj list, 2014. S. 74–78.
32. Turner V. From Ritual to Theatre. The Human Seriousness of Play. New York: PAJ Publications, 1982. 127 p.
33. Otyuckij G. P. Istoriya social’noj (kul’turnoj) antropologii: ucheb. pos. M.: Akademicheskij Proekt, Gaudeamus, 2003. 400 s.
34. Osiński Z. Grotowski w Collège de France. Lekcja pierwsza, 24 marca 1997 // Osiński Z. Grotowski: Źrόdła, inspiracje, konteksty. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 1998. S. 215–232.
35. Grotowski J. Antropologia teatralna // Grotowski J. Teksty zebrane. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2012. S. 916–921.
36. Schechner R. Performatyka: Wstęp / przekład T. Kubikowski. Wrocław: Ośrodek Badań Twόrczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, 2006. 402 s.
37. Goldberg R. Iskusstvo performansa. Ot futurizma do nashih dnej / per. s angl. A. Aslanyan. M.: Ad Marginem Press, Muzej sovremennogo iskusstva «Garazh», 2020. 320 s.
38. Balm K. Kul‘turnaya antropologiya i napisanie istorii teatra // Teatrovedenie Germanii: Sistema koordinat / sost. E. Fisher-Lihte, A. A. CHepurov. SPb.: Baltijskie sezony, 2004. S. 271–281.
39. Vasil‘ev A., Abdullaeva Z. Parautopia. M.: ABCdesign, 2016. 368 s.
Review
For citations:
Stepanova P.M. Anthropological Theatre in the Theory and Practice of Jerzy Grotowski. Bulletin of Vaganova Ballet Academy. 2021;(4):121-134. (In Russ.)
Views:
382
Email this article 